Trochę historii…

Osad czynny z definicji jest żywą kłaczkowatą zawiesiną mikroorganizmów zdolnych do przeprowadzenia procesów biochemicznych takich jak nitryfikacja, denitryfikacja, utlenianie związków organicznych czy zdolność do kumulowania fosforu.

Proces biologicznego oczyszczania ścieków za pomocą osadu czynnego w skali laboratoryjnej odkryto w 1913 roku w bioreaktorze napełnianym porcjowo w Anglii przez specjalistów od oczyszczania ścieków: Edwarda Ardena i Williama Locketta.

Inicjatorem badań był dr Gilbert Fowler z Uniwersytetu Manchester, który po służbowej wizycie w USA w Stacji Badawczej w mieście Lawrence, gdzie wówczas prowadzono badania nad napowietrzaniem ścieków komunalnych, po powrocie do Anglii, poinformował o swoich spostrzeżeniach w zaobserwowanych eksperymentach dwóch praktyków mgr Edwarda Ardena chemika pracującego na oczyszczalni ścieków Davyhulme dla Manchesteru oraz jego współpracownika mgr Williama Locketta, sugerując im powtórzenie podobnego eksperymentu w kraju. Eksperymenty te zostały przygotowane i przeprowadzone, zgodnie z rekomendacjami dr. G. Fowlera, w skali laboratoryjnej, a biomasa wytworzona ze ścieków i organizmów, podczas napowietrzania, została nazwana osadem czynnym (ang. activated sludge).

Edward Arden i William T. Lockett przedstawili powyższą metodę biologicznego oczyszczania ścieków w referacie pt. „Eksperymenty nad natlenianiem ścieków bytowo-gospodarczych bez pomocy złóż biologicznych”. Należy tu zwrócić uwagę  na fragment „bez pomocy złóż biologicznych” ponieważ  była to w tamtym czasie powszechnie stosowana metoda oczyszczania ścieków.

Pierwsza oczyszczalnia z osadem czynnym

W roku 1915 uruchomiono pierwszą czynną instalację tj. oczyszczalnię ścieków z osadem czynnym dla miasta Worcester w Anglii, niewiele później eksperymentalną oczyszczalnię uruchomiono w USA, a w latach 1916-1922 wybudowano i uruchomiono tam 10 dużych oczyszczalni komunalnych opartych na nowej metodzie.

Znaczenie odkrycia metody osadu czynnego dla oczyszczania ścieków komunalnych i przemysłowych oraz ochrony wód przed zanieczyszczeniami trudno przecenić i właściwie dziś można stwierdzić, że odkrycie to umożliwiło dalszy rozwój ludzkości, szczególnie zamieszkującej średnie i duże miasta.

Wyzwania XXI wieku

Rozwój cywilizacji, wzrost liczby ludności na świecie i nie spotykana do tej pory konsumpcja powoduje wytwarzanie coraz większych i coraz bardziej stężonych ilości ścieków bytowo-gospodarczych i przemysłowych dodatkowo zawierające związki refrakcyjne i substancje farmakologiczne w tym antybiotyki, hormony, estrogeny itd. To wszystko wymaga nieustannej pracy i i innowacyjnych rozwiązań technologicznych i co ważne biorąc pod uwagi skutki zmian klimatycznych, spadającą bioróżnorodność, zanieczyszczenia środowiska i inne zagrożenia cywilizacyjne muszą to być rozwiązania proekologiczne wprowadzane w zgodzie z naturą. Takim rozwiązaniem jest z całą pewnością wspomaganie osadu czynnego biopreparatami, które zawierają naturalne mikroorganizmy zdolne do intensywnej biodegradacji ścieków zarówno zwykłych bytowych jak przemysłowych o specyficznym składzie.